Termin profilaktyka uzależnień oznacza świadome działanie nastawione na jednostki lub grupy społeczne mające na celu ograniczanie rozmiarów używania lub nadużywania substancji psychoaktywnych oraz zapobieganie różnorodnym problemom z tym związanym zanim one wystąpią.
Przez substancje psychoaktywne rozumiemy najczęściej:
napoje zawierające alkohol etylowy,
wyroby tytoniowe zawierające nikotynę,
nielegalne substancje chemiczne określane jako narkotyki,
niektóre leki, np. leki nasenne,
niektóre substancje chemiczne codziennego użytku np. kleje lub rozpuszczalniki,
tzw. nowe substancje psychoaktywne nazwane potocznie dopalaczami.
Do problemów związanych z używaniem i nadużywaniem substancji psychoaktywnych zaliczamy uzależnienia i inne szkody zdrowotne (np. zatrucia, infekcje, zaburzenia psychiczne) oraz inne niepożądane konsekwencje np. wypadki, samobójstwa, przestępstwa, konflikty, zaniedbywanie dzieci i obowiązków rodzinnych, przemoc domową, akty agresji, problemy w relacjach z innymi, problemy w nauce i inne destrukcyjne lub szkodliwe czyny popełniane pod wpływem substancji psychoaktywnych oraz w związku z nimi.
(źródło: profnet.org.pl)